ฟิล์มหนังปี 2507 เหมือนกัน แต่ทำไมสีสันและความชัดถึงไม่เหมือนกัน? นี่คือ ภาพจากฟิล์มหนัง 16 มม. เรื่อง ชายชาตรี ซึ่งก่อนหน้านี้ ผมเคยบอกไว้แล้วว่า กากฟิล์มที่เราพบนั้น จะมีฟิล์มอยู่ 2 ชุด ตัดต่อสลับกัน ภาพฝั่งที่ผมเขียนว่า A คือฟิล์ม outtake หรือจะเรียกว่า เป็นฟิล์มต้นฉบับของการถ่ายทำหนังเรื่องนี้ก็ได้เพราะสมัยก่อนนั้น การถ่ายหนัง 16 มม.จะถ่ายเพียงกล้องเดียว จึงมีฟิล์มอยู่ชุดเดียวและเมื่อถ่ายทำเสร็จ เขาก็จะนำฟิล์มในกล้องถ่ายนั้นออกไปล้างและก็นำฟิล์มชุดนั้นมาตัดต่อและฉายได้เลย ส่วนภาพฝั่งที่ผมเขียนว่า B ก็คือ ภาพจากฟิล์ม 16 มม.ซึ่งก๊อบปี้มาจากฟิล์มฝั่ง A นะครับ
สมัยก่อน หนัง 16 มม.มีฟิล์มต้นฉบับอยู่เพียงชุดเดียว ก็คือ ตามภาพชุด A และในกรุงเทพฯ ก็จะฉายและพากย์สดๆ กันเพียงโรงเดียวก่อน.. และก่อนหรือระหว่างการฉายหนังนั้น หากผู้จัดจำหน่ายหนังเห็นว่า มีสายหนังต่างจังหวัดต้องการซื้อสิทธิ์ไปฉาย ผู้จัดจำหน่ายก็จะนำฟิล์มชุด A นั้นไปพิมพ์ซ้ำเพิ่มอีกตามจำนวนก๊อบปี้ที่สายต่างจังหวัดต้องการ เฉลี่ยแล้วเรื่องหนึ่งๆ ก็จะอยู่ที่ 4-5 ก๊อบปี้ทั่วประเทศ
วิธีการพิมพ์ฟิล์มซ้ำหรือก๊อบปี้นั้น จะทำด้วยเครื่องมือในเมืองไทย จะไม่มีการทำฟิล์มเนกาตีฟขึ้นมาสำหรับพิมพ์ แต่จะใช้ฟิล์มชุด A นั่นแหละครับ ใส่เข้าไปในเครื่องพิมพ์เพื่อเป็นแม่แบบและก็ใส่ฟิล์มเปล่าๆ ชุด B เข้าเครื่องให้เดินประกบทาบกันไปกันทีละเฟรม.. จนหนังหมดฟิล์ม ลักษณะก็จะคล้ายๆ กับการถ่ายเอกสารนั่นแหละครับ
ดังนั้น ภาพที่ได้จากฟิล์มชุด B จึงมีสีสันและความคมชัดแตกต่างจากฟิล์มชุด A เพราะปัญหาเรื่องเครื่องพิมพ์และคนที่ควบคุมดูแลการพิมพ์ นี่ขนาดว่า ฟิล์มชุด A กับฟิล์มชุด B เป็นฟิล์มยี่ห้อเดียวกัน แต่ภาพที่ออกมาก็ยังแตกต่างกัน สมมุติว่าถ้าเปลี่ยนไปใช้ฟิล์มอีกยี่ห้อหนึ่งซึ่งราคาจะถูกกว่า (เพราะสายหนังอยากได้ราคาถูกๆ) แม้ว่าภาพจากฟิล์มที่ก๊อบปี้ในช่วงปีแรกๆ สีสันก็จะคล้ายๆ กัน แต่พอเวลาผ่านไปนานๆ สีสันของหนังก็จะเริ่มเฟด เหลือแต่สีแดงๆ แล้วครับ ส่วนความคมชัดไม่ต้องพูดถึง ก็จะแย่ยิ่งภาพที่ท่านเห็นในภาพชุด B อีก คิดว่า ท่านเคยได้ดูมาบ้างแล้วจากกากหนัง 16 มม.ที่พวกเราเคยพากย์มาฉายนะครับ
ส่วนภาพที่ผมนำมาประกอบนี้มาจากเรื่อง ชายชาตรี ก็จะมีดาราอยู่ 4 ท่าน ก็คือ พันคำ-วิไลวรรณ-พิศมัย-แก่นใจ นะครับ
