ฟิล์มที่เหมามานี้ จะมี มิตร ชัยบัญชา มากน้อยแค่ไหน

[มนัส กิ่งจันทร์]

   ผมกลับมาจากฉายหนังที่พิษณุโลกคราวนี้ ก็ต้องหอบหิ้วฟิล์มหนัง 16 มม.ชุดนี้กลับมาด้วยครับ.. พี่บัญชา วาจาสุวรรณ เจ้าของพิพิธภัณฑ์มิตร ชัยบัญชา เล่าให้ฟังว่า.. ฟิล์มชุดนี้มี 7 ม้วน มาเป็นม้วนๆ ไม่มีกระเป๋าใส่.. พอเห็นฟิล์ม พี่บัญชาก็ยกฟิล์มส่องขึ้นฟ้า มองดูภาพท้ายๆ ม้วน.. มองเห็นเป็น หน้าพระเอก มิตร ชัยบัญชา.. เห็นมิตรแค่ม้วนเดียว ส่วนม้วนอื่นๆ ยังมองไม่ออกว่า เป็นใครบ้าง??

   คนนำฟิล์มมาขายให้ เขาก็ไม่รู้ว่า เป็นหนังอะไร (จริงๆ ก็น่าจะไม่รู้ว่าด้วยเป็นฟิล์มหนัง) เขาฝากมาขายอีกที ขายเหมาหมด 7 ม้วน ห้ามเลือก.. ถ้าจะเอา ต้องเอาทั้งหมด ไม่งั้น ไม่ขาย.. แม้จะลองพยายามต่อราคาลงหน่อย แต่เขาก็ไม่ยอม พี่บัญชาเองก็ไม่ค่อยจะมีสตางค์ด้วย ทำพิพิธภัณฑ์ฯ ก็ด้วยใจรัก ไม่มีรายได้อะไร.. ความที่เห็นเป็น พ่อมิตร ชัยบัญชา ก็กัดฟันยอมซื้อฟิล์มหนัง 7 ม้วนนี้ไว้

   พอผมเดินทางไปถึงพิพิธภัณฑ์ฯ พี่บัญชาก็เอาม้วนฟิล์มที่มีหน้าพระเอก มิตร ชัยบัญชา มาให้ผมดู ก็เป็นมิตรจริงๆ แล้วเราก็เข้าสู่ภารกิจการจัดกิจกรรมทำบุญ-ฉายหนังรำลึกดาราที่เสียชีวิตในเดือนสิงหาคม.. พอตกบ่ายๆ ของวันอาทิตย์ พี่บัญชาก็ไปหยิบกระเป๋าฟิล์มหนัง แล้วก็เอาฟิล์มหนัง 16 มม.ชุดนี้ใส่กระเป๋า ให้ผมนำกลับขึ้นรถไฟไปกรุงเทพฯ เพื่อมาตรวจเช็ค ทำความสะอาดและก็ฉายทำไฟล์ภาพดิจิทัลครับ..

   แม้ใจร้อน อยากจะเห็น อยากจะดู แต่เพราะคุณนุ ประเดิม เขายังไม่เกษียณเหมือนผม ก็เลยต้องรอให้ถึงวันหยุดก่อน จึงจะเข้าบ้านเขาได้ คิดว่า บ่ายๆ วันเสาร์นี้แหละ เราก็ได้รู้ว่า ฟิล์มที่เหมามานี้ จะมี มิตร ชัยบัญชา มากน้อยแค่ไหน ครับ..

[มนัส กิ่งจันทร์]

   วันนี้ มารายงานผล ฟิล์มหนังที่ พี่บัญชา วาจาสุวรรณ เจ้าของพิพิธภัณฑ์มิตร ชัยบัญชา ซื้อหามาได้นะครับ.. เมื่อตรวจเช็คฟิล์มหนังทั้ง 5 ม้วนนี้แล้ว พบว่า เป็นหนังเรื่องเดียวกัน ฉายแล้วได้ความยาวประมาณ 2.40 ชั่วโมงและเป็นหนังมิตร ชัยบัญชา เรื่อง ลูกแมว ปี 2511 กำกับการแสดงโดย พันคำ ครับ..

   ตัวอย่างภาพเรื่อง ลูกแมว ที่ผมนำมาโพสต์นี้ ก็คือ ภาพที่ได้จากการฉายจริงๆ ยังไม่มีการปรับแต่งสี.. ตรวจดูจากเนื้อฟิล์มแล้ว เป็นฟิล์มก๊อป B (ภาษาคนซื้อขายหนัง เขาจะเรียก ฟิล์มต้นฉบับว่า ฟิล์มก๊อป A ซึ่งจะมีอยู่เพียงชุดเดียว ส่วนฟิล์มที่ก๊อปปี้มาจากฟิล์มก๊อป A นั้น เขาจะเรียกว่า ฟิล์มก๊อป B)
   เหตุที่ฟิล์มชุดนี้ ซึ่งมีอายุถึง 56 ปีแล้ว สีสันยังคงสดใสอยู่นั้น ก็เพราะสายจัดจำหน่ายหนัง เขาเลือกใช้ฟิล์มคุณภาพดีๆ ในการพิมพ์ซ้ำ สีสันจึงยังคงเหมือนๆ กับฟิล์มก๊อป A

   สำหรับหนังเรื่อง ลูกแมว นี้ เป็นการพบฟิล์มครั้งที่ 3 แล้ว โดยครั้งแรก ผมได้มาจากทางภาคอีสาน ได้มาแค่ 2 ม้วน ยาวประมาณ 38 นาที ก็ไม่ได้ทำอะไร ส่วนครั้งที่ 2 ก็ได้มาจากขอนแก่น โดยคุณโอ ขอนแก่น ไปซื้อมาจากร้านขายของเก่า มี 2 ม้วน ซึ่งผมก็ได้แกะบทพากย์และพากย์ฉายไปแล้ว ก็ เพิ่งจะทราบว่า เป็นฟิล์มม้วนที่ 2 กับม้วนที่ 5 ครับ

   ส่วนฟิล์ม ลูกแมว ชุดนี้ เป็นฟิล์มสายภาคกลาง ยังเหลือเต็มๆ เรื่อง 5 ม้วนจบ ตอนที่ฉายทำไฟล์ภาพดิจิทัลนั้น คุณนุ ประเดิม ก็ยังแซวๆ ว่า ทำไม เจอแต่หนังมิตรแบบหวานแหวว ลูกแมว..อย่างนี้ เมื่อไหร่จะเจอหนังมิตรแบบบู๊ๆ เป็น เสือๆ บ้างนะ... ผมก็เลยบอกคุณนุว่า แรกๆ มันก็มาเป็น ลูกแมว ก่อน เดี๋ยวอีกหน่อย มันก็จะค่อยๆ โตขึ้นกลายเป็น เสือ ไง..

[มนัส กิ่งจันทร์]

วันนี้ มารายงานผล เรื่อง ฟิล์มหนัง 16 มม. ที่ พี่บัญชา วาจาสุวรรณ เจ้าของพิพิธภัณฑ์มิตร ชัยบัญชา พิษณุโลก ซื้อหามาได้.. เอาม้วนที่เป็นหนังเศษๆ ต่อๆ รวมกันม้วนหนึ่งก่อนนะครับ

ฟิล์มม้วนนี้ เมื่อฉายดูแล้ว พบว่า มีหนังอินเดียเก่าๆ เป็นฉากร้องเพลง ฟังแล้วคล้ายๆ เพลงทำนอง องคุลีมาล ลักษณะเหมือนพระเอก-นางเอก ช่วยร้องเพลงให้ขอทานซึ่งมีลูก 2 คน แรกๆ ขอทาน 3 คนพ่อลูกนี้ เดินเร่ขอทาน ก็ไม่มีใครสนใจ แต่พอพระเอก-นางเอก ร้องเพลงช่วยเท่านั้น อินเดียมุง.. ทันทีครับ
แล้วฟิล์มถัดมา ก็เป็นหนังข่าวคล้ายๆ สารคดีการพัฒนาชาวเขาบนดอย มีการสร้างโรงเรียน แจกยา มีกองกำลังซุ่มทำร้ายทหารที่ขึ้นไปพัฒนา

ตอนท้ายๆ ม้วน ก็จะมีฉากเพลงเอกในหนัง 16 มม. พากย์สดๆ ที่ในสมัยนั้น จะนิยมถ่ายฉากเพลงด้วยฟิล์ม 35 มม. เสียงในฟิล์ม แล้วมาพิมพ์ย่อขนาดให้เป็นฟิล์ม 16 มม. เพื่อต่อรวมกันกับฟิล์มหนังเรื่อง ทั้งนี้ เพื่อความสะดวกในการฉายหนังในต่างจังหวัด แต่ถ้าในโรงใหญ่ๆ เขาจะฉายฉากเพลง ด้วยฟิล์ม 35 มม. เสียงในฟิล์มเลย คือ ใช้ 2 เครื่องฉายสลับกันระหว่าง เครื่องฉาย 16 มม. ฉายหนังเรื่อง และเครื่องฉาย 35 มม. ฉายแต่เพลง

ฟิล์มที่ว่านี้ ก็พบฉากเพลงอยู่ 3 เพลง เพลงแรก เห็นพระเอก สมบัติ เมทะนี ร้อง มีนางเอก เพชรา เชาวราษฎร์ ร่วมอยู่ในฉากด้วย ฟังเสียงเพลงแล้ว ไม่ใช่เพลงตลาด เป็นเพลงแต่งเฉพาะหนังเรื่องนี้ แต่ยังไม่ทราบว่า มาจากหนังเรื่องอะไร คงจะต้องนำชุดเสื้อผ้าของพระเอกหรือนางเอก ไปไล่เทียบดูกับภาพนิ่งและเรื่องย่อหนัง ก็อาจจะทราบได้

ส่วน 2 เพลงสุดท้าย ก็เริ่มต้นจากเห็นนางเอก เพชรา เชาวราษฎร์ ร้องเพลง พอกลางๆ เพลง จะมีภาพพระเอก มิตร ชัยบัญชา แทรก ร่วมร้องนิดหน่อย.. และอีกเพลงหนึ่ง ก็เป็นเพลงที่พระเอก มิตร ชัยบัญชา ร้อง.. มิตร ชัยบัญชา แต่งชุดเหมือนรำระบำชาวเกาะ ท้ายๆ เพลงก็จะมี สมควร กระจ่างศาสตร์-ทานฑัต วิภาตะโยธิน เข้ามาร่วมร้องเพลงด้วย.. เสียงเพลงจากกากนี้ พอฟังได้ แต่ก็เสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา สีฟิล์มหนังก็ซีดจาง

พอเห็นเป็น มิตร ชัยบัญชา ในชุดแปลกๆ แบบนี้ ผมก็เลยสอบถามพี่แต๋ว จงบุญ คงอ่อน แฟนพันธุ์แท้ มิตร ชัยบัญชา ว่า มิตรแต่งชุดรำระบำชาวเกาะร้องเพลงแบบนี้ อยู่ในหนังเรื่องอะไร พี่แต๋วก็บอกว่า วิญญาณดอกประดู่ ปี 2513

ผมก็เลยค้นสต๊อกเพลงเก่าๆ ที่น้องเจ เมืองไทย เคยให้ไว้ ก็พบว่า น้องเจได้ให้เพลงจากหนังเรื่อง วิญญาณดอกประดู่ มานานแล้ว พอเปิดฟังเพลงเทียบกับไล่ดูหนัง ก็ใช่เลยครับ.. เราได้พบเพลงเอก 2 เพลง จากหนังเรื่อง วิญญาณดอกประดู่ ปี 2513 แล้วครับ

ส่วนข้อสันนิษฐานว่า ทำไม เพลงเอก 2 เพลงนี้ จึงถูกตัดออกมารวมเป็นหนังเศษๆ แบบนี้ ก็คิดว่า เพราะสีสันของฟิล์มและเสียงที่อยู่ในฟิล์ม มันเริ่มซีดๆ จางๆ เสียงเพลงก็ไม่ค่อยชัดแล้ว เขาก็เลยตัดฟิล์มส่วนนี้ออกจากตัวหนังเรื่องครับ ปัญหานี้มีอยู่กับหนัง 16 มม. แทบทุกเรื่อง ที่มีฉากร้องเพลง เพราะเวลาที่เราพบหนังที่มีเพลง ก็มักจะไม่พบฉากร้องเพลงรวมอยู่ในม้วนฟิล์มเลย

วันนี้ เล่าบอกแค่ม้วนเดียวก่อนนะครับ.



 ค้นพบฟิล์มหนัง ฉาก มิตร-เพชรา ร้อง 2 เพลงเอก จากหนัง 16 มม.วิญญาณดอกประดู่ ปี 2513#ฟิล์มเก่าเล่าอดีต