บทที่ 519 เสนอฉาย 12 ปี ล้อต๊อก ดาวตลกของไทย

[นายเค]

บทที่ 519
ชุมทางหนังไทยในอดีต เสนอฉาย
12 ปี ล้อต๊อก ดาวตลกของไทย
โดย มนัส กิ่งจันทร์
(facebook 29 เมษายน 2557)

12 ปี ล้อต๊อก ดาวตลกของไทย

             สวัสดีครับทุกท่าน.. วันที่ 30 เมษายนที่จะถึงนี้ก็จะครบ 12 ปีแล้วที่ ล้อต๊อก ศิลปินอาวุโสของวงการหนังไทยเสียชีวิต.. ชุมทางหนังไทยในอดีต จึงจะพาทุกท่านย้อนกลับไปสัมผัสเรื่องราวของ ล้อต๊อกหรือที่ใครๆ นิยมเรียกกันว่า ป๋าต๊อก กันนะครับ..

             ล้อต๊อก เสียชีวิตเมื่อเช้าวันที่ 30 เมษายน 2545.. ล้อต๊อก มีชื่อจริงว่า สวง ทรัพย์สำรวย เกิดเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2457 ที่ตำบลตลาดพลู กรุงเทพฯ เรียนจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จากโรงเรียนวัดนวลนรดิศ ล้อต๊อกมีแววศิลปินมาตั้งแต่วัยเด็กเพราะมักจะชอบหนีพ่อแม่ไปเล่นปี่พาทย์ แตรวง ละครชาตรีตามงานต่างๆ สิ่งที่ภูมิใจที่สุดในวัยเด็กก็คือ การได้มีโอกาสร่วมขบวนแสดงต่อหน้าพระที่นั่งฯ ในงานพระราชพิธีตรียัมปวายโล้ชิงช้าครั้งสุดท้ายในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7

             อาศัยที่มีความสามารถ ล้อต๊อกจึงได้รับคัดเลือกให้แสดงหนังเรื่องแรกในชีวิตเมื่ออายุได้ 19 ปีในเรื่อง วันจักรยาน ปี 2476 แม้ว่าล้อต๊อกจะได้รับยศเป็นจ่าอากาศตรีและได้รับพระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิเปลวระเบิดกับเหรียญพิทักษ์ชายแดนเมื่อครั้งรับราชการทหารในสงครามอินโดจีน ผู้บังคับบัญชาอยากสนับสนุนให้รับราชการต่อ แต่ล้อต๊อกก็เลือกที่จะออกมาเป็นศิลปิน

             ล้อต๊อก กับเพื่อนๆ แถวตลาดพลู เช่น บุญส่ง เคหะฑัต ทองฮะ วงศ์รักไทย ตั้งวงเล่นละครย่อยชื่อ คณะเมฆดำ รับจ้างเล่นตลกตามงานบวช งานแต่ง งานขึ้นบ้านใหม่ ต่อมาได้ร่วมกับ สัมพันธ์ อุมากูล ตั้งคณะละครย่อยหรือจำอวดชื่อ คณะไทยสนุก มี เฉลิม บุญยเกียรติ เป็นหัวหน้าคณะ ผู้ร่วมคณะก็มี สมบุญ แว่นตาโต แจ๋ว ดอกจิก จอก ดอกจัน รับแสดงตลกหน้าม่านในโรงหนัง โรงละครซึ่งก็ได้รับความนิยมอย่างมาก นอกจากนี้ ล้อต๊อกยังได้ร่วมกับ จอก ดอกจันและเสน่ห์ โกมารชุน ตั้งคณะละครชื่อ ลูกไทย ขึ้นมาและยังถูกดึงตัวให้ไปร่วมเล่นกับคณะอื่นๆ อีกจนกล่าวได้ว่า ล้อต๊อกครองความเป็นเอกในการแสดงตลกเพราะมีลีลาไม่ซ้ำแบบใคร

             ในช่วงปี 2499 ละครเวทีเสื่อมความนิยมลง มีภาพยนตร์เข้ามาแทนที่ ล้อต๊อกก็หันมาแสดงหนังโดยรับบทตลกเช่นเดิมจนมีงานแสดงจนถึงปัจจุบันนับไม่ถ้วน จากนั้นยังได้สร้างหนังออกฉายทั้งในยุคหนัง 16 มม.และ 35 มม. พร้อมกับเป็นผู้บุกเบิกจัดแสดงตลกเล่นทางทีวีชื่อ คณะต๊อกบูม ออกโชว์ในรายการประตูดวงและขายหัวเราะ ตลอดชีวิตการแสดงล้อต๊อกได้รับรางวัลพระราชทานพระสุรัสวดีตุ๊กตาทองจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในเรื่อง โกฮับ และหลวงตา (ผู้แสดงนำฝ่ายชายยอดเยี่ยมปี 2524) และได้รับรางวัลสุพรรณหงส์ทองคำประจำปี 2526 จากเรื่อง เงินเงินเงิน

             ต่อมาในวันที่ 15 ธันวาคม 2538 คณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติได้ประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติให้ล้อต๊อกเป็น ศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (นักแสดง ตลก) ในด้านชีวิตครอบครัว ล้อต๊อกได้นางเอกสาว สมจิตร ทรัพย์สำรวย เป็นคู่ชีวิตที่ทั้งรักและเกรงใจอยู่กินด้วยกันจนสมจิตรตายจากไปก่อน มีบุตรสืบสกุล 3 คน จากนั้นก็มาใช้ชีวิตคู่กับชุลีพร ในปี 2535 มีบุตรอีก 1 คนโดยปักหลักอยู่ที่จังหวัดฉะเชิงเทรา แต่ก็ยังไม่ทิ้งวงการบันเทิง เรายังเห็นล้อต๊อกในรายการก่อนบ่ายคลายเครียด ทางช่อง 3 แม้ว่าล้อต๊อกจะอายุมากแล้วแต่ลีลาการพูดที่แสดงออกเวลาเล่นตลก แสดงให้เห็นว่า ล้อต๊อกแก่แต่กาย ใจยังหนุ่ม

สำหรับหนัง 16 มม.ที่ล้อต๊อกกับภริยาคือ สมจิตร ทรัพย์สำรวย ร่วมกันสร้าง 11 เรื่อง คือ

1) รุ่งทิพย์ นำแสดงโดย มิตร-รัชนี กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 22 สิงหาคม 2505 ที่โรงหนังเอ็มไพร์
2) ใจเดียว นำแสดงโดย มิตร-รัชนี กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 5 เมษายน 2506 ที่โรงหนังศาลาเฉลิมกรุง
3) พนาสวรรค์ นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 30 เมษายน 2507 ที่โรงหนังศาลาเฉลิมกรุง
4) หัวใจเถื่อน นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 25 ธันวาคม 2507 ที่โรงหนังศาลาเฉลิมกรุง
5) ขวัญชีวิต นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 4 มิถุนายน 2508 ที่โรงหนังเฉลิมบุรี

6) พระอภัยมณี นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 18 มีนาคม 2509 ที่โรงหนังเฉลิมบุรี
7) วังไพร นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 29 เมษายน 2509 ที่โรงหนังศาลาเฉลิมกรุง
8 ) แสนรัก นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 31 มีนาคม 2510 ที่โรงหนังคาเธ่ย์
9) แสนสงสาร นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 30 มีนาคม 2511 ที่โรงหนังคาเธ่ย์
10) กามเทพลวง นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 14 พฤศจิกายน 2512 ที่โรงหนังเอ็มไพร์
11) กำแพงเงินตรา นำแสดงโดย มิตร-เพชรา กับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์
ฉายครั้งแรกวันที่ 11 กันยายน 2513 ที่โรงหนังคาเธ่ย์

             เมื่อสิ้นยุค มิตร ชัยบัญชา ต๊อกบูมภาพยนตร์ก็ยุติการสร้างหนังไปพักหนึ่ง แล้วกลับมาสร้างในระบบ 35 มม. ตามกระแสนิยม แต่ไม่ค่อยประสบความสำเร็จ เช่น ไอ้แดง โดยปั้นพระเอกใหม่ อานันท์ สัมมาทรัพย์แสดงคู่กับเพชรา เชาวราษฏร์ กำกับการแสดงโดย รังสี ทัศนพยัคฆ์ ออกฉายที่โรงหนังคาเธ่ย์ เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2516 แล้วก็ยังสร้างเรื่อง รักครั้งแรก นำแสดงโดย ยอดชาย เมฆสุวรรณ ภาวนา ชนะจิต แต่คราวนี้ ล้อต๊อกลงมือกำกับการแสดงเอง ออกฉายที่โรงหนังศาลาเฉลิมกรุง ในปี 2517 ล้อต๊อกยังมีผลงานกำกับหนังให้กับไฟว์สตาร์โปรดักชั่นอีกหลายเรื่อง เช่น อะไรกันวะ (2521) แดร๊กคูล่าต๊อก (2522) ทหารเกณฑ์ (2523) ทหารเกณฑ์ ภาค 2 (2523) ทหารเรือมาแล้ว (2524) เป็นต้น

             คำกล่าวที่ว่า ตัวตายแต่ชื่อยัง อาจเป็นเพียงนามธรรม สำหรับกรณีหนัง 16 มม. ของต๊อกบูมภาพยนตร์ คนรักหนังไทยที่คิดถึงล้อต๊อก จะหาดูหนังที่ล้อต๊อกแสดงนั้น หาได้ไม่ยากเพราะมีอยู่มากมายเป็นพันเรื่อง แต่ถ้าถามว่าหนัง 16 มม.ที่สร้างไว้สักเรื่อง มีให้ดูในรูปแบบวีดีโอหรือวีซีดีหรือไม่ ก็ขอบอกไว้เลยว่า ขณะนี้ยังไม่มี นี่แหละที่เป็นอุปสรรคสำคัญของคนรักหนังไทยเก่าๆ เพราะหาดูหนังสักเรื่องก็ลำบากยากเย็น

             หนัง 16 มม. ที่สร้างชื่อเสียงและรายได้ให้กับต๊อกบูมภาพยนตร์อย่างมากคือ แสนรัก ที่สร้างอิงชีวประวัติของบุญทิ้งหรือมิตร ชัยบัญชา พระเอกผู้ยิ่งใหญ่ สร้างความประทับใจให้คนดูในยุคนั้นอยากมากและยังกล่าวขวัญถึง ทั้งเรียกร้องอยากให้นำมาฉายอีกจนถึงทุกวันนี้ แม้ว่าภายหลังจะมีผู้นำกลับมาสร้างเป็นหนังออกฉายอีกในปี 2524 ก็ไม่เศร้าสะเทือนใจเหมือนกับ แสนรัก ที่มิตร ชัยบัญชา แสดงไว้

             แสนรัก เป็นที่หมายตาของผู้ผลิตวีดีโอและวีซีดีมานานแล้ว แต่ก็ยังไม่มีรายใดประสบความสำเร็จในการทำออกจำหน่าย ไม่ใช่บัญหาเรื่องลิขสิทธิ์เพราะล้อต๊อกเคยยินยอมอนุญาตให้ผู้ผลิตรายหนึ่งไปแล้ว แต่ติดปัญหาตรงที่ว่า ล้อต๊อกไม่มีฟิล์มหนังเรื่องนี้ ไม่มีเนกาตีฟเพราะเป็นหนัง 16 มม. ซึ่งก็เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นกับหนัง 16 มม. ดังๆ ทุกเรื่องของไทย ทำให้หนัง 16 มม. สูญพันธุ์และตายไปก่อนผู้สร้างอยู่เสมอ แต่โชคดีที่มีผู้นำฟิล์มหนังเรื่องนี้ไปบริจาคให้หอภาพยนตร์ฯ ดูแลรักษาและเป็นฟิล์มชุดสุดท้ายที่เหลืออยู่ แต่เมื่อผู้นำฟิล์มไปมอบให้ยังไม่พร้อมจะอนุญาตให้ใช้ฟิล์มในเชิงการค้าได้ หอภาพยนตร์ฯ ก็เลยไม่อนุญาตให้ผู้ใดนำฟิล์มหนังออกไปผลิตเป็นวีดีโอหรือวีซีดีตามเสียงเรียกร้องได้ ซึ่งก็หารู้ไม่ว่า เป็นกรรมคนรอดูหรือของล้อต๊อกกันแน่ ที่ผลงานเรื่องเยี่ยมหายไปจากท้องตลอดและนับวันก็จะถูกลืมเลือนไปตามกาลเวลา

             แสนรัก ออกฉายครั้งแรกในปี 2510 และหอภาพยนตร์ฯ นำฟิล์มที่ได้มาออกฉายอีกครั้งในวันที่ 8 ตุลาคม 2530 ที่โรงละครแห่งชาติ เนื่องในวันรำลึกถึงมิตร ชัยบัญชา วันนั้นเรียกได้ว่า โรงแทบจะแตกเพราะคนดูมากันมากอย่างคาดไม่ถึง แล้วที่เหลืออีก 10 เรื่อง ซึ่งล้อต๊อกสร้างไว้จะได้ดูเมื่อไหร่ คิดว่าคงไม่ยากเหมือนตอนที่ กำธร ทัพคัลไลย เสียชีวิตเพราะหนังของกำธรเป็นระบบ 35 มม. มีเนกาตีฟฟิล์ม แต่หนังของล้อต๊อกทั้ง 11 เรื่องเป็นหนัง 16 มม. ถ้าคิดจะทำก็ต้องออกหาฟิล์มหนังที่สร้างฉายในแต่ละปีให้เจอก่อน สมมุติว่า เจอแล้ว ก็ต้องดูว่า สภาพฟิล์มพอไหวหรือไม่ มีบทพากย์หรือไม่ ถ้าไม่ไหว ก็เป็นอันเสียเวลาเปล่า ซึ่งไม่ใช่วิสัยของพ่อค้านักธุรกิจจะทำกัน งานแบบนี้ต้องนักอนุรักษ์เท่านั้นที่จะต้องช่วยกันขวนขวายให้ได้มา มิฉะนั้น หนัง 16 ของต๊อกบูมก็คงมีอันต้องตายตามล้อต๊อกไปด้วย

             ขณะนี้ หนังของต๊อกบูมภาพยนตร์ที่ได้ออกเผยแพร่แล้วมีเพียง 3 เรื่องคือ วังไพร พระอภัยมณี กำแพงเงินตรา..  ฟิล์มเรื่อง วังไพร กับ พระอภัยมณี นั้นอยู่ในมือผมมานาน กว่าจะได้ออกเป็นวีซีดีโดยคุณโต๊ะ พันธมิตร ส่วนอีกเรื่องที่ออกจำหน่ายไม่ได้เพราะหนังไม่สมบูรณ์ ก็คือเรื่อง หัวใจเถื่อน.. นี่แหละครับเรื่องราวของ ล้อต๊อก ดาวตลกของไทย



คลิกดู...
ภาพนิ่ง และตัวอย่างหนังบางเรื่องได้ต่อนะครับ... 12 ปี ล้อต๊อก ดาวตลกของไทย



<iframe width="560" height="315" src="//www.youtube.com/embed/BB_y7j5X5Fs?fs=1&start=" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>
..........

           ครับ.. แม้ว่า ใดๆในโลกล้วนอนิจจัง..แต่ยังไงๆ ผมก็ยังอยากให้ หนังไทยคงอยู่ เพราะถ้าอดีตของหนังไทยยังอยู่ สิ่งที่เกี่ยวเนื่องต่างๆ กับหนังไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวของดารา ผู้สร้าง ผู้กำกับ เอกสาร ฟิล์มหนัง นักพากย์ หนังโรง หนังกลางแปลง หนังขายยา ฯลฯ ก็ยังคงจะถูกพูดถึงกล่าวถึงต่อไปเพราะทุกสิ่งที่เกี่ยวข้องย่อมเอื้อประโยชน์ซึ่งกันและกัน ขาดอย่างหนึ่งอย่างใดมิได้..แต่ที่เห็นๆ ทุกวันนี้คนไทยพร้อมที่จะลืมทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวกับหนังไทยเก่าๆ...คุณว่าจริงไหมครับ..