ภาพยนตร์กัลปังหา (2505)ผู้กำกับ : วิจิตร คุณาวุฒิ
นักแสดง : ชนะ ศรีอุบล, เกศริน ปัทมวรรณ, รุจน์ รณภพ, สาหัส บุญหลง, รุ้งลาวัณย์ วิบูลย์สันติ, อรพรรณ เบญจรงค์, มนัส บุญยเกียรติ, ชูศรี มีสมมนต์, บู๊ วิบูลย์นันท์
เรื่องย่อกัลปังหา
ชลลดา (เกศริน) เป็นบุตรสาวของหลวงอัตถกิจวินัยฉัย (สาหัส) ผู้พิพากษาศาลจังหวัดชุมพร กับคุณนายผกา (มนัส) หลวงอัตถกิจฯ ส่งชลลดาไปศึกษาในยุโรป โดยอยู่ในความดูแลของกฤษณ์ (ชนะ) นักการทูตหนุ่มอนาคตไกล ซึ่งครอบครัวของหลวงอัตถกิจฯ และครอบครัวของกฤษณ์มีความสนิทสนมกัน แต่ชลลดาชอบความสนุกสนานจึงไม่สนใจการเรียน แต่กฤษณ์ซึ่งแอบรักชลลดาอยู่จึงไม่ยอมขัดใจ ประกอบกับกฤษณ์ต้องเดินทางบ่อยทำให้ชลลดาเรียนไม่สำเร็จ หลวงอัตถกิจฯจึงเรียกตัวชลลดากลับประเทศไทย
เมื่อกลับถึงบ้านชลลดาพบว่า เรือประมงของหลวงอัตถกิจรับคนงานใหม่อีกคนหนึ่งชื่อ นายใหม่ (ชนะ) ซึ่งนายใหม่เป็นที่รักของทุกคนโดยเฉพาะอย่างยิ่งน้องชายของชลลดา แต่ชลลดากลับไม่ชอบหน้านายใหม่ที่ไม่ยอมอ่อนข้อให้กับตน แต่นานวันเข้าชลลดากลับพบว่านายใหม่คือลูกผู้ชายที่แท้จริง ที่พร้อมจะช่วยเหลือผู้อื่นโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน ส่วนนายใหม่ก็รู้ถึงจิตใจที่ดีงามของชลลดา ขณะที่ความสัมพันธ์ของทั้งสองแนบแน่นขึ้นเป็นลำดับนั้น นายใหม่ก็ถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจมาควบคุมตัวส่งเข้ากรุงเทพฯ
หลวงอัตถกิจฯและชลลดาเข้ากรุงเทพฯเพื่อขอประกันตัวนายใหม่ แต่กลับพบว่ากฤษณ์ได้มาประกันตัวนายใหม่แล้ว และบอกให้ทุกคนได้ทราบว่านายใหม่คือ เรือโทตฤณ วิชชุลดา น้องชายต่างมารดาของกฤษณ์ ตฤณเป็นนายทหารเรือหนุ่มที่มีความสามารถมากและได้เข้าทำร่วมทำการปฎิวัติแต่ไม่สำเร็จ จึงต้องหนีไปซ่อนตัวเป็นลูกจ้างเรือประมงที่ชุมพร
รัฐบาลในขณะนั้นยื่นข้อเสนอให้เรือโทตฤณ โดยจะทำการอภัยโทษให้แต่ตฤณจะต้องทำหน้าที่ผู้บังคับการเรือรบไปทำการรบที่ประเทศเกาหลี ตฤณยอมรับข้อเสนอ ก่อนจะเดินทางตฤณลาชลลดาด้วยความอาลัยอาวรณ์ และมอบ “กัลป้งหา” ที่เขาเก็บขึ้นจากท้องทะเลให้กับชลลดาเพื่อเป็นสิ่งแทนความรักของทั้งสอง
ขณะที่ชลลดารอคอยการกลับมาของตฤณด้วยใจที่จดจ่อ กฤษณ์ได้นำผู้ใหญ่เข้ามาสู่ขอชลลดา ถึงแม้ชลลดาจะไม่ได้รักกฤษณ์แต่ก็นึกถึงความดีของกฤษณ์จึงตกลงรับหมั้น
หลังจากหมั้นกันแล้วกฤษณ์ก็เตรียมจัดงานฉลองหมั้นที่บ้านหลวงอัตถกิจฯ ก่อนถึงวันงานหนึ่งวันปรากฏเรือรบมาทอดสมอที่ใกล้ชายหาด และมีเรือเล็กนำนายทหารมาขี้นที่ชายหาดใกล้บ้านหลวงอัตถกิจฯ นายทหารคนนั้นคือเรือโทตฤณ วิชชุลดา ที่กลับมาจากสงครามพร้อมด้วยชัยชนะ แต่เมื่อตฤณทราบข่าวการหมั้นของชลลดากับกฤษณ์ก็รู้สึกเหมือนฟ้าผ่าดวงใจ
ในงานฉลองหมั้นตฤณขอร้องให้ชลลดาแต่งงานกับกฤษณ์เพราะทั้งชลลดาและกฤษณ์คือสองคนที่เขารักมากที่สุด ชลลดารับปากจะแต่งงานกับกฤษณ์เพราะเห็นแก่ความดีของกฤษณ์ และคืนกัลป้งหาให้แก่ตฤณ เหตุการณ์ทั้งหมดอยู่ในสายตาของกฤษณ์
เช้าวันรุ่งขี้นตฤณและชลลดาได้รับจดหมายจากกฤษณ์คนละฉบับ ข้อความในจดหมายของกฤษณ์บอกขอถอนหมั้นชลลดา และฝากให้ตฤณดูแลชลลดาตลอดไป โดยที่กฤษณ์เดินทางไปต่างประเทศในคืนวันฉลองหมั้น และได้นัดหมายให้ตฤณกับชลลดามาพบกันที่ชายหาดที่ทั้งสองเคยพบกันครั้งแรก ทั้งคู่ทำความเข้าใจกันและได้ครองรักกันสืบต่อมา
กัลปังหา - สุเทพ วงศ์กำแหง
